کد مطلب:314268 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:223
کلمه ی سید از نظر علما
در كتاب اسعاف الراغبین (ص 47) می نگارد:
اسم شریف و سید یطلق فی الصدر الاول علی كل من أهل البیت علیهم السلام سواء كان حسنیا أم حسینیا أم علویا من ذریة محمد حنیفة أو غیره من أولاد علی بن أبی طالب أم جعفریا أم عقیلیا أم عباسیا و الشریف الزینبی».
ترجمه: اطلاق كلمه شریف و سید بر تمام اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم بوده خواه از فرزندان امام حسن یا فرزندان امام حسین، یا از نسل علی بن أبی طالب از ذریه ی محمد بن حنیفه، یا از فرزندان جعفر بن ابی طالب، یا از فرزندان عقیل یا از نسل عباس عموی پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم باشند.
همینطور در كتاب احكام سلطانیه آمده است:
«سید» و هو اطلاقه علی كل علوی و جعفری و عقیلی و عباسی.
یعنی آن كلمه سید و شریف اطلاق بر تمام هاشمیون علوی ها و جعفری ها و عقیلی ها و عباسی ها می شود.
در كتاب جامع الانساب، (ص 35) می نگارد:
در زمان حاضر ایرانیان منحصرا كلمه «سید» را برای عموم بنی هاشم استعمال می كنند و در ایران جایی یافت نمی شود كه به آنان كلمه دیگری غیر از سید اطلاق كنند. علامه حلی «اعلی الله مقامه الشریف» در كتاب تذكره می نگارد:
«مستحق خمس ساداتی هستند كه نسب شان از طرف پدر به حضرت عبدالمطلب برسد».
[ صفحه 107]
كثیری از علمای امامیه عامه اتفاق بر این دارند، البته علامه سید مرتضی قائل بر این است كه اگر كسی مادرش هم سیده باشد یعنی از طرف مادر نسبت به جد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم داشته باشد می تواند خمس بگیرد. [1] .
ملا مهدی نراقی كاشانی «ره» در مستند الشیعه، ج 2، كتاب الخمس، ص 84 فی المسألة الخامسة می نگارد:
«السادات هم الهاشمیون المنتسبون الی هاشم جد النبی صلی الله علیه و آله و سلم أی أولاد عبدالمطلب من بنی عبدالله و أبی طالب و العباس و الحارث و أبی لهب، و استحقاقهم الخمس اجماعی و یؤید ذلك الأخبار».
سادات تمام بنی هاشم كه منتسب به حضرت هاشم جد نبی اكرم صلی الله علیه و آله و سلم باشند و آن اولاد عبدالمطلب از بنی عبدالله و ابی طالب و بنی العباس و حارث و ابی لهب اجماع است كه همه شان استحقاق خمس دارند و اخبار هم مؤید این مطلب است.
هر چند در ایران به سیادت حضرت ابوالفضل العباس و اولادش علیهم السلام ایمان و ایقان دارند ولی در بعضی از كشورها این سؤال مطرح است. از این جهت ما لازم دانستیم این مطلب را تذكر بدهیم.
اسم شریف و سید یطلق فی الصدر الاول علی كل من أهل البیت علیهم السلام سواء كان حسنیا أم حسینیا أم علویا من ذریة محمد حنیفة أو غیره من أولاد علی بن أبی طالب أم جعفریا أم عقیلیا أم عباسیا و الشریف الزینبی».
ترجمه: اطلاق كلمه شریف و سید بر تمام اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم بوده خواه از فرزندان امام حسن یا فرزندان امام حسین، یا از نسل علی بن أبی طالب از ذریه ی محمد بن حنیفه، یا از فرزندان جعفر بن ابی طالب، یا از فرزندان عقیل یا از نسل عباس عموی پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم باشند.
همینطور در كتاب احكام سلطانیه آمده است:
«سید» و هو اطلاقه علی كل علوی و جعفری و عقیلی و عباسی.
یعنی آن كلمه سید و شریف اطلاق بر تمام هاشمیون علوی ها و جعفری ها و عقیلی ها و عباسی ها می شود.
در كتاب جامع الانساب، (ص 35) می نگارد:
در زمان حاضر ایرانیان منحصرا كلمه «سید» را برای عموم بنی هاشم استعمال می كنند و در ایران جایی یافت نمی شود كه به آنان كلمه دیگری غیر از سید اطلاق كنند. علامه حلی «اعلی الله مقامه الشریف» در كتاب تذكره می نگارد:
«مستحق خمس ساداتی هستند كه نسب شان از طرف پدر به حضرت عبدالمطلب برسد».
[ صفحه 107]
كثیری از علمای امامیه عامه اتفاق بر این دارند، البته علامه سید مرتضی قائل بر این است كه اگر كسی مادرش هم سیده باشد یعنی از طرف مادر نسبت به جد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم داشته باشد می تواند خمس بگیرد. [1] .
ملا مهدی نراقی كاشانی «ره» در مستند الشیعه، ج 2، كتاب الخمس، ص 84 فی المسألة الخامسة می نگارد:
«السادات هم الهاشمیون المنتسبون الی هاشم جد النبی صلی الله علیه و آله و سلم أی أولاد عبدالمطلب من بنی عبدالله و أبی طالب و العباس و الحارث و أبی لهب، و استحقاقهم الخمس اجماعی و یؤید ذلك الأخبار».
سادات تمام بنی هاشم كه منتسب به حضرت هاشم جد نبی اكرم صلی الله علیه و آله و سلم باشند و آن اولاد عبدالمطلب از بنی عبدالله و ابی طالب و بنی العباس و حارث و ابی لهب اجماع است كه همه شان استحقاق خمس دارند و اخبار هم مؤید این مطلب است.
هر چند در ایران به سیادت حضرت ابوالفضل العباس و اولادش علیهم السلام ایمان و ایقان دارند ولی در بعضی از كشورها این سؤال مطرح است. از این جهت ما لازم دانستیم این مطلب را تذكر بدهیم.
[1] تذكرة الفقهاء، كتاب الخمس، مسألة في المستحقين.